🗺 موقعیت و محدوده جغرافیایی

بازار بزرگ تهران در منطقه ۱۲ شهرداری تهران قرار دارد و به عنوان قلب اقتصادی پایتخت شناخته می‌شود. محدوده کامل آن:

• شمال: خیابان پانزده خرداد و محله پامنار

• جنوب: خیابان مولوی

• شرق: خیابان ری و ۱۷ شهریور (آبمنگل)

• غرب: خیابان خیام و میدان محمدیه (گلوبندک)

این مجموعه وسعتی حدود ۱۱۰ هکتار دارد و از راسته‌ها، سراها، تیمچه‌ها، چهارسوق‌ها، مسجدها، حمام‌ها و کاروانسراهای متعدد تشکیل شده است.

🚇 مسیرهای دسترسی

۱. مترو (بهترین گزینه)

• ایستگاه ۱۵ خرداد (خط ۱): درست در قلب بازار، بهترین انتخاب برای ورود به چهارسوق بزرگ.

• ایستگاه خیام (خط ۱): برای دسترسی به بخش غربی بازار و بازار کفاش‌ها.

• ایستگاه محمدیه (خط ۱ و ۷): ورودی جنوبی بازار، نزدیک میدان محمدیه.

• ایستگاه امام خمینی (خط ۱ و ۲): حدود ۱۰ دقیقه پیاده‌روی تا ورودی‌های شمالی بازار.

۲. اتوبوس و بی‌آرتی

• خط ویژه آزادی – تهرانپارس در خیابان جمهوری، دسترسی به ورودی‌های شمالی.

• خط ویژه راه‌آهن – تجریش در خیابان ولیعصر، با اتصال به میدان امام خمینی.

• خط‌های اتوبوس خیابان مولوی برای دسترسی به بخش‌های جنوبی بازار.

۳. تاکسی

• تاکسی‌های خطی از میادین اصلی تهران (ولیعصر، شوش، امام خمینی، بهارستان) دائماً به سمت بازار تردد دارند.

۴. خودروی شخصی

• پیشنهاد نمی‌شود 🚫 به خاطر ترافیک و کمبود پارکینگ.

• اگر لازم شد: پارکینگ‌های خیابان خیام، پارکینگ پانزده خرداد، پارکینگ بازار زرگرها و پارکینگ سرچشمه.

🏛 ساختار و بخش‌های اصلی بازار

بازار تهران مثل یک شهر کوچک در دل تهران است.

🔹 چهارسوق‌ها (تقاطع‌های اصلی)

• چهارسوق بزرگ: مهم‌ترین نقطه تلاقی راسته‌ها، با سقف گنبدی عظیم و معماری باشکوه.

• چهارسوق کوچک: در بخش‌های فرعی‌تر بازار.

🔹 تیمچه‌ها (بازارچه‌های سرپوشیده با سقف بلند)

• تیمچه حاجب‌الدوله: شاهکار معماری قاجار با سقف مقرنس‌کاری.

• تیمچه امین‌الدوله: مرکز معاملات عمده‌ای پارچه و منسوجات.

• تیمچه ملک و تیمچه صرافان: مراکز قدیمی تجارت.

🔹 سراها و کاروانسراها

• سرای امیر: محل فعالیت تجار فرش و پارچه.

• سرای حاج رضا: از سراهای قدیمی فعال.

• کاروانسرای ملک، کاروانسرای خانات (کمی بیرون از بازار): نمونه‌هایی از معماری و کارکرد قدیمی بازار.

🛒 راسته‌های تخصصی

بازار تهران به صورت کاملاً تخصصی بخش‌بندی شده:

• بازار زرگرها: مخصوص طلا و جواهر (در نزدیکی مسجد امام).

• بازار کفاش‌ها: فروش کفش‌های عمده و تک.

• بازار پارچه‌فروش‌ها: بزرگ‌ترین مرکز فروش انواع پارچه، از پامنار تا چهارسوق.

• بازار فرش‌فروش‌ها: فروش فرش دستباف و ماشینی.

• بازار بلورفروش‌ها: انواع ظروف بلور و کریستال.

• بازار چرم و سراجی‌ها: کیف، کفش و محصولات چرمی.

• بازار حریر و لوازم خیاطی: نخ، سوزن، دکمه و متعلقات دوخت‌ودوز.

• بازار بین‌الحرمین: مرکز خرید نوشت‌افزار و لوازم‌التحریر.

• بازار آهنگرها و فلزکارها: بخش‌های سنتی در جنوبی‌ترین قسمت بازار.

🕌 بناهای مذهبی و تاریخی

• مسجد امام خمینی (مسجد شاه): بزرگ‌ترین مسجد بازار، با معماری قاجاری.

• مسجد جامع تهران: یکی از قدیمی‌ترین مساجد پایتخت.

• مسجد حاج سید عزیزالله: پرطرفدار بین بازاریان.
  
  

📅 زمان فعالیت

• شنبه تا چهارشنبه: از حدود ۹ صبح تا ۵ عصر.

• پنج‌شنبه‌ها: فقط تا ظهر.

• جمعه‌ها: تقریباً تعطیل.

• در ماه رمضان و اعیاد، ساعات کار تغییر می‌کند.

⚠️ نکات مهم برای بازدید

• مسیرها بسیار پیچ در پیچ هستند؛ بهتر است نقشه همراه داشته باشید یا از بازاری‌ها مسیر بپرسید.

• قیمت‌ها در بیشتر بخش‌ها عمده‌ای هستند، ولی تک‌فروشی هم انجام می‌شود.

• بهتر است پول نقد همراه داشته باشید (هرچند کارت‌خوان‌ها فعال‌اند، ولی بعضی فروشنده‌ها نقدی ترجیح می‌دهند).

• در ایام شلوغ مثل عید نوروز یا محرم، ازدحام خیلی زیاد می‌شود.

• کیف و وسایل شخصی را مراقبت کنید چون بازار شلوغ است.