معرفی بازار کفاش‌ها در تهران

بازار کفاش‌ها کجاست؟

بازار کفاش‌ها یکی از معروف‌ترین راسته‌های بازار بزرگ تهران است که در قلب منطقه ۱۲ قرار دارد. این گذر قدیمی به میدان سبزه‌میدان، خیابان پانزده خرداد و چند تیمچه تاریخی مانند حاجب‌الدوله و مهدیه متصل می‌شود. همین موقعیت خاص باعث شده این راسته همیشه پررفت‌وآمد باشد و نقش مهمی در اقتصاد بازار ایفا کند. در حجره‌های این بخش علاوه بر کفش و لوازم مرتبط، انواع ظروف آشپزخانه، صنایع دستی، منسوجات سنتی مثل ترمه و قلمکار و حتی فرش نیز به فروش می‌رسد. همچنین مسیر دسترسی به امامزاده زید (ع) هم از همین راسته می‌گذرد.

مسیر دسترسی به بازار کفاش‌ها

راحت‌ترین راه رسیدن به این بخش از بازار، استفاده از مترو است. کافی است در خط یک متروی تهران در ایستگاه پانزده خرداد پیاده شوید و با حدود پنج دقیقه پیاده‌روی به سمت شرق سبزه‌میدان حرکت کنید تا به ابتدای بازار کفاش‌ها برسید.
اگر قصد استفاده از تاکسی را دارید، از میدان آزادی تاکسی‌های خطی به سمت چهارراه گلوبندک حرکت می‌کنند و از آنجا می‌توانید به‌راحتی خودتان را به سبزه‌میدان و سپس این بازار برسانید.
گزینه جالب دیگر، استفاده از ماشین‌های قدیمی موسوم به «دودی» است که از میدان امام خمینی (توپخانه سابق) به سمت خیابان پانزده خرداد و سبزه‌میدان تردد می‌کنند؛ سوار شدن به آن‌ها تجربه‌ای نوستالژیک و یادآور تهران قدیم است.

نگاهی به تاریخچه بازار کفاش‌ها

قدمت بازار بزرگ تهران به دوره صفویان، یعنی سده‌های دهم تا دوازدهم هجری شمسی بازمی‌گردد. نخستین بناهای این مجموعه در زمان شاه طهماسب صفوی شکل گرفت و در دوره قاجار، به‌ویژه زمان فتحعلی‌شاه، بخش‌های تازه‌ای به آن افزوده شد.
چهارسوق‌ها و سراهای جدید در آن دوران رونق بازار را دوچندان کردند و حجره‌ها تا نزدیکی ارگ و مسجد جامع کشیده شدند. بازار کفاش‌ها نیز در همین محدوده تاریخی شکل گرفت و تا امروز جایگاه خود را حفظ کرده است.

تیمچه‌ها و بخش‌های دیدنی

یکی از مهم‌ترین نقاط این راسته، تیمچه مهدیه است که در ابتدای بازار قرار دارد. این تیمچه در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار و به دست شخصی به نام «مهدی خزانه» ساخته شد. او از چهره‌های خیر و شناخته‌شده بازار بود و حتی در تعیین سرقفلی حجره‌ها، کمک‌های بازاریان به نیازمندان را به‌عنوان بخشی از اجاره حساب می‌کرد.
تیمچه حاجب‌الدوله نیز از بخش‌های شاخص این محدوده به‌شمار می‌رود که امروزه بیشتر بورس فروش لوازم خانگی و ظروف آشپزخانه است. معماری سنتی این تیمچه‌ها با سقف‌های گنبدی و حجره‌های قدیمی هنوز هم حال‌وهوای اصیل بازار تهران را زنده نگه داشته است.

رخدادهای معاصر

بازار کفاش‌ها در سال‌های اخیر نیز دستخوش اتفاقاتی بوده است. از جمله در بهمن ۱۴۰۰، آتش‌سوزی بزرگی در بخش صنف لوازم برقیِ تیمچه حاجب‌الدوله رخ داد که به حدود ۳۰ مغازه خسارت وارد کرد. این حادثه یادآور آسیب‌پذیری بناهای قدیمی بازار و ضرورت توجه بیشتر به ایمنی و نگهداری از آن‌هاست.

جمع‌بندی

بازار کفاش‌ها نه‌تنها محلی برای خرید و فروش انواع کالاهای سنتی و روزمره است، بلکه بخشی از تاریخ و هویت تهران محسوب می‌شود. معماری اصیل، تیمچه‌های تاریخی و مسیرهای پررفت‌وآمد آن، این راسته را به یکی از دیدنی‌ترین نقاط بازار بزرگ تبدیل کرده است. گردش در این بازار فرصتی است برای لمس زندگی سنتی پایتخت و آشنایی با سبک خریدوفروش قدیمی که هنوز هم رونق دارد.